آرمیچر
آرمیچر یکی از ضروری ترین اجزا برای ماشینهای الکتریکی همچون ژنراتور و الکتروموتور بوده که وظیفه تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی یا بالعکس را برعهده دارد. آرمیچر معمولا از یک هسته از جنس مواد مغناطیسی مانند آهن تشکیل و توسط سیمپیچهایی احاطه شده است. این سیمپیچها به یک کموتاتور متصل میشوند که امکان انتقال جریان الکتریکی از آرمیچر را فراهم میکنند. بنابراین ؛ این قطعه نقشی حیاتی در عملکرد سیستمهای الکترومکانیکی ایفا میکند و تبدیل و انتقال انرژی را در دستگاههای الکتریکی مختلف امکانپذیر میسازد.
کاربرد آرمیچر
آرمیچر به دلیل نقش حیاتی که در ماشینهای الکتریکی دارد و برای تولید جریان الکتریکی وحرکت جنبشی بسیار موثر است ، کاربردهای بسیار گسترده ای دارد. آرمیچر در ژنراتور و الکتروموتور های AC به عنوان بخشی از استاتور و در موتور های DC به عنوان روتور مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در بسیاری از دستگاه های الکتریکی و ابزارهای برقی و خانگی و ماشین آلات صنعتی نظیر پمپ ها و کمپرسورها کاربرد دارد که وظیفه عمده آرمیچر در این ماشین ها فراهم کردن حرکت چرخشی برای به حرکت در آوردن آنهاست.
ساختار ( اجزای ) آرمیچر
آرمیچر از بخشهای مهمی تشکیل شده است که هر کدام وظایف خاص خود را دارند. اجزای آرمیچر شامل موارد زیر است
1. آهنربای دائمی ( استاتور )
آهنربای دائمی با ایجاد میدان مغناطیسی شعاعی اهمیت زیادی دارد و در دو طرف آرمیچر قرار گرفته است.
2. سیم پیچ
سیم پیچها اغلب جنسی مسی دارند و در شکاف های آرمیچر قرار میگیرند. این جز در آرمیچر قابلیت ایجاد گشتاور را دارد. برای ممانعت از تماس سیم پیچ با هسته به صورت حرفه ای عایق بندی شده است.
3. هسته مرکزی
هسته مرکزی مانند یک استوانه تو خالی است که شفت از درون آن عبور میکند. این هسته از چند صفحه فلزی نازک به نام لمینت ساخته شده است. ضخامت لمینت ها به فرکانس منبع وابسته است که حدودا تا 5 میلیمتر است. در واقع تعیین دقیق ضخامت آنها وابسته به فرکانس کاری آرمیچر میباشد. در شکاف های سطح بیرونی هسته مرکزی ، سیم پیچ آرمیچر قرار میگیرد که برای جلوگیری از قفل مغناطیسی در برخی زاویه ها چسبانده میشوند و امکان چرخش هموار را فراهم میکند
4. آرماتور
آرماتور از چند مجموعه سیم با روکش آهنی تشکیل شده است. این بخش با تولید میدان مغناطیسی ، سبب افزایش گشتاور آرمیچر میشود.
5. بالشتک آرمیچر
بالشتک شامل یک آهن ربا بوده که در میان پوشش عایقی قرار داده شده که به دو ذغال متصل میباشد. در واقع بالشتک شرایط حرکت آرمیچر را فراهم میکند و با ایجاد میدان مغناطیسی به چرخش موتور کمک قابل توجهی میکند.
6. شفت
شفت معمولا فولادی بوده و شامل یک میله مستحکم بوده که بین دو بلبرینگ نصب میشود. این قطعه از میان آرمیچر و هسته عبور میکند و نیروی حرکتی را به سایر قطعات متحرک انتقال میدهد. ضخامت شفت با توجه به گشتاور مورد نیاز انتخاب میشود، این بخش به دلیل مقاومت و استحکام بالایی که دارد انتقال نیرو را به بهترین نحو انجام داده و نیروهای نامتعادل را کنترل میکند.
7. ذغال
ذغال در آرمیچر وظیفه یک روان کننده و تولید الکتریسیته را برعهده دارد و بر دو طرف کموتاتور تعبیه شده است.
8. کلکتور
کلکتور شامل تیغههای مسی ذوزنقه ای شکل میباشد که نقش اصلی آن ، ایجاد اتصال سیم پیچها به مدار الکتریکی خارجی میشود.
سیم پیچ آرمیچر
سیم پیچی آرمیچر به نحوی است که جریان الکتریسته از یک طرف وارد و از طرفی دیگر خارج میشود. در اطراف آرمیچر آهنرباهایی موجود است. با عبور جریان برق از درون سیم پیچ ، این قطعه تبدیل به آهنربا شده و با آهنرباهای اطراف ایجاد قطب همنام کرده و همین امر سبب چرخش این قطعه میشود.
انواع سیم پیچی آرمیچر
سیم پیچ باز و بسته
سیم پیچ باز : نوعی از سیم پیچ است که وابسته به مدار بسته برای اتصال خارجی است.
سیم پیچ بسته : نوعی از سیم پیچ است که برای بستن یک مدار به هیچ اتصال خارجی نیاز ندارد.
سیم پیچ گرم و سیم پیچ درام
سیم پیچ گرم : سیم پیچی که در اطراف سطح بیرونی و داخلی پیچیده شده و به صورت حلقه ای یا استوانه ای بر روی هسته قرار گرفته است. این نوع سیم پیچ معمولا برای آرمیچرهای قدیمی استفاده میشود.
سیم پیچ درام : سیم پیچ درام که به صورت دو لایه یا چند لایه تولید شده و محل قرارگیری آن در اطراف شکافهای آرمیچر میباشد. این نوع سیم پیچ در ماشینهای صنعتی و بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
آرمیچر سیم پیچ دور و موج
سیم پیچ دور : این نوع سیم پیچ قابلیت استفاده در اموری با ولتاژکم و خروجی جریان بالا را دارد و انتهای هر سیم پیچ به یک قطب و یک کموتاتور متصل شده اند.
سیم پیچ موج : این نوع سیم پیچ معمولا برای کاربردهایی با ولتاژ بالا و جریان کم استفاده میشود. در سیم پیچ موج تنها دو مسیر جریان وجود دارد و هر دو سر پایانه هر سیم پیچ با فاصله بین قطب ها به کموتاتور متصل شده است.
آرمیچر حلقوی :
سیم پیچ حلقوی : این نوع سیم پیچ ، برای سیستم هایی با ولتاژ کم و جریان زیاد مورد استفاده قرار میگیرد و به صورت راستگرد اجرا میشود.
آرمیچر پا قورباغه
سیم پیچ پا قورباغه : این نوع آرمیچر بیشترین کاربرد را برای سیستمهایی با خروجی جریان بالا و ولتاژ بالا دارد. در این نمونه ، سیم پیچ های دور و موج با کلاف هایی به یکدیگر وصل شدهاند که سبب افزایش مسیرهای موازی برای سیم پیچها میشود.
جنس مواد استفاده شده در سیم پیچ آرمیچر
مس : با توجه به اینکه سیم پیچی مسی رسانایی بالایی دارد، سبب افزایش بهینه بودن انرژی الکتریکی میشود.
آلومینیوم : سیم پیچ آلومینیومی سبک تر و اقتصادی تر از سیم پیچ مسی است؛ در نتیجه بیشترین استفاده را دارد.
آرمیچر در ابزارآلات برقی
آرمیچر یکی از حیاتیترین قطعه در ابزارآلاتی مانند انواع دریل برقی و شارژی ، انواع سنگ فرز ، چکش تخریب ، مته برقی ، ارههای برقی ، پولیشر ، آچار بکس ، پیچ گوشتی شارژی و … میباشد. افرادی که با این ابزارها سر و کار دارند از اهمیت وجود آرمیچر آگاه میباشند.
سرویس و نگهداری آرمیچر
1. به طور منظم آرمیچر را تمیز کنید تا از گرد و غبار و کثیفیها پاک شود. میتوانید از یک برس نرم یا هوای فشرده برای تمیز کردن کموتاتور، جاروبکها و سیمپیچها استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که به کارگیری نیروی بیش از حد، ممکن است به اجزای آن آسیب برساند.
2. بلبرینگهای آرمیچر را طبق دستورالعمل سازنده، روغنکاری کنید. از نوع و مقدار مناسب روانکننده برای جلوگیری از فرسودگی و گرمای بیش از حد استفاده کنید.
3. سیمپیچهای آرمیچر را برای یافتن هر گونه نشانهای از آسیب، مانند سیمهای شل شده، از بین رفتن عایق یا قسمتهای سوخته بررسی کنید. اگر سیمپیچی آسیب دیده است، آن را تعمیر یا تعویض کنید تا از مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
کلام آخر ایران ابزار
ایران ابزار تمام سعی خود را در زمینه بیان اهمیت آرمیچر کرده و حتی به معرفی ابزارهایی که دارای آرمیچر هستند نیز پرداخته است. برای دیدن آرمیچرهای با کیفیت و کاربردی به وب سایت ایران ابزار مراجعه کنید یا با همکاران ما جهت مشاوره و راهنمایی تماس بگیرید.